1. Pengenalan kepada Cukai Pendapatan di Malaysia
Cukai pendapatan memainkan peranan penting dalam menyumbang kepada pendapatan negara Malaysia. Lebih daripada 70% pendapatan negara datang daripada bayaran cukai oleh rakyat. Dana ini digunakan untuk pelbagai tujuan pembangunan seperti keselamatan, infrastruktur, pendidikan dan kesihatan.
Sebagai rakyat Malaysia yang bertanggungjawab, adalah penting untuk kita memahami kewajipan membayar cukai pendapatan. Secara umumnya, individu yang mempunyai pendapatan bersih tahunan melebihi RM34,000 (selepas caruman KWSP dan PERKESO) diwajibkan untuk membayar cukai pendapatan.
Walau bagaimanapun, terdapat pelbagai pelepasan cukai yang boleh dimanfaatkan oleh pembayar cukai untuk mengurangkan jumlah cukai yang perlu dibayar. Pelepasan ini merangkumi pelbagai aspek kehidupan seperti tanggungan, pendidikan, kesihatan, gaya hidup dan simpanan.
Tarikh akhir untuk memfailkan cukai pendapatan bagi tahun taksiran 2023 (e-Filing) adalah pada 30 Jun 2024. Bagi yang memfailkan secara manual menggunakan borang BE, tarikh akhirnya adalah pada 30 April 2024. Pastikan anda menyemak semula pelepasan yang layak dituntut supaya tidak terlepas dalam memaksimumkan penjimatan cukai anda.
| Pendapatan Bersih Tahunan | Perlu Bayar Cukai Pendapatan? |
|---|---|
| ≤ RM34,000 | Tidak |
| > RM34,000 | Ya |
2. Kategori Pelepasan Cukai untuk Individu dan Tanggungan
Setiap pembayar cukai individu layak mendapat pelepasan cukai pendapatan asas sebanyak RM9,000 apabila mengisi borang e-Filing LHDN. Selain itu, pelepasan tambahan boleh dituntut berdasarkan situasi individu dan tanggungan mereka.
Pelepasan untuk Individu Kurang Upaya
Individu kurang upaya yang berdaftar dengan Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM) layak menerima pelepasan tambahan sebanyak RM6,000. Bagi yang mempunyai pasangan kurang upaya, pelepasan khas sebanyak RM5,000 boleh dituntut. Manakala bagi anak kurang upaya, pelepasan sebanyak RM6,000 diberikan. Jika anak kurang upaya tersebut berumur 18 tahun ke atas, belum berkahwin dan melanjutkan pengajian (peringkat diploma atau lebih tinggi), pelepasan tambahan RM8,000 akan diberikan.
Pembelian peralatan sokongan untuk ahli keluarga kurang upaya (termasuk diri sendiri) juga melayakkan pelepasan cukai sehingga RM6,000.
Pelepasan untuk Anak
Pembayar cukai boleh menuntut pelepasan sebanyak RM2,000 untuk setiap anak yang belum berkahwin dan berumur di bawah 18 tahun. Bagi anak yang belum berkahwin dan berumur 18 tahun ke atas, pelepasan sebanyak RM2,000 diberikan sekiranya mereka melanjutkan pengajian sepenuh masa peringkat A-Level, sijil, matrikulasi atau kursus persediaan.
Pelepasan dinaikkan kepada RM8,000 bagi setiap anak yang belum berkahwin, berumur 18 tahun ke atas dan memenuhi syarat berikut:
- Melanjutkan pengajian di Malaysia bagi peringkat diploma atau lebih tinggi (tidak termasuk A-Level, matrikulasi dll.)
- Melanjutkan pengajian di luar Malaysia bagi peringkat ijazah sarjana muda atau ke atas
Program pengajian mestilah diiktiraf oleh badan kerajaan yang berkaitan.
| Kategori | Jumlah Pelepasan |
|---|---|
| Individu (automatik) | RM9,000 |
| Pasangan kurang upaya | RM5,000 |
| Anak kurang upaya | RM6,000 |
| Anak kurang upaya (18 tahun ke atas & sambung belajar) | RM8,000 |
| Peralatan sokongan keluarga kurang upaya | RM6,000 |
| Anak bawah 18 tahun (belum kahwin) | RM2,000 |
| Anak 18 tahun ke atas (belum kahwin & sambung belajar) | RM8,000 |
3. Pelepasan Cukai untuk Ibu Bapa dan Penjagaan Anak
Sebagai menghargai pengorbanan ibu bapa, kerajaan menyediakan beberapa pelepasan cukai yang boleh meringankan beban kewangan anak-anak dalam menjaga kebajikan ibu bapa mereka.
Perbelanjaan Perubatan dan Keperluan Khas Ibu Bapa
Sekiranya ibu bapa anda memerlukan rawatan perubatan, penjagaan, keperluan khas atau peralatan sokongan, anda layak menuntut pelepasan cukai sehingga RM8,000. Syaratnya, keadaan kesihatan ibu bapa tersebut perlu disahkan oleh pengamal perubatan berdaftar dengan Majlis Perubatan Malaysia (MPM). Pastikan anda menyimpan dokumen dan resit berkaitan sebagai bukti.
Yuran Penjagaan Anak
Bagi ibu bapa yang menghantar anak mereka ke pusat jagaan atau tadika, pelepasan cukai sehingga RM3,000 boleh dituntut. Pelepasan ini sah untuk anak berumur 6 tahun dan ke bawah yang menghadiri taska berdaftar dengan Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM) atau tadika berdaftar dengan Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM).
Pelepasan ini bertujuan untuk meringankan beban kewangan ibu bapa dalam menyediakan pendidikan awal yang berkualiti untuk anak-anak mereka. Ia juga menggalakkan penyertaan wanita dalam tenaga kerja dengan mengurangkan kos penjagaan anak.
| Perbelanjaan | Jumlah Pelepasan |
|---|---|
| Rawatan perubatan & keperluan khas ibu bapa | RM8,000 |
| Yuran penjagaan anak (taska/tadika) | RM3,000 |
Tip: Sentiasa simpan resit dan dokumen sokongan untuk memudahkan tuntutan pelepasan cukai anda.
4. Manfaatkan Pelepasan Cukai untuk Yuran Pengajian
Kerajaan komited dalam menggalakkan pembelajaran sepanjang hayat dan peningkatan kemahiran rakyat Malaysia. Oleh itu, pelbagai pelepasan cukai disediakan untuk yuran pengajian bagi diri sendiri dan tanggungan.
Pelepasan untuk Yuran Pengajian Sendiri
Anda layak menuntut pelepasan cukai sehingga RM8,000 sekiranya melanjutkan pengajian menggunakan dana sendiri. Pelepasan ini tertakluk kepada syarat-syarat berikut:
- Untuk pengajian selain peringkat sarjana atau doktor falsafah, bidang pengajian mestilah dalam bidang undang-undang, perakaunan, kewangan Islam, teknikal, vokasional, industri, saintifik atau teknologi.
- Bagi peringkat sarjana dan doktor falsafah, semua bidang pengajian layak dituntut.
- Untuk kursus peningkatan kemahiran diri, had pelepasan adalah RM2,000.
Pelepasan untuk Yuran Pengajian Anak
Ibu bapa boleh menuntut pelepasan tambahan untuk yuran pengajian anak-anak mereka seperti berikut:
- RM2,000 untuk setiap anak belum berkahwin berumur 18 tahun ke atas yang mengikuti pengajian sepenuh masa peringkat A-Level, sijil, matrikulasi atau kursus persediaan.
- RM8,000 untuk setiap anak belum berkahwin berumur 18 tahun ke atas yang melanjutkan pengajian di peringkat diploma atau lebih tinggi di Malaysia ATAU peringkat ijazah sarjana muda dan ke atas di luar negara. Program pengajian mestilah diiktiraf oleh badan kerajaan berkaitan.
Pelepasan untuk Insurans Pendidikan
Perbelanjaan insurans pendidikan juga melayakkan pelepasan cukai tambahan sehingga RM3,000. Walau bagaimanapun, jumlah ini akan digabungkan dengan pelepasan untuk insurans perubatan.
| Yuran Pengajian | Jumlah Pelepasan |
|---|---|
| Pengajian sendiri (selain sarjana/PhD) | RM8,000 |
| Pengajian sendiri (sarjana/PhD) | RM8,000 |
| Kurs |
5. Pelepasan Cukai untuk Perbelanjaan Perubatan dan Pemeriksaan Kesihatan
Kerajaan menyediakan pelbagai pelepasan cukai untuk menggalakkan rakyat Malaysia menjaga kesihatan diri dan keluarga. Ini termasuk perbelanjaan untuk rawatan penyakit serius, pemeriksaan kesihatan dan insurans perubatan.
Rawatan Penyakit Serius dan Kesuburan
Individu, pasangan atau anak mereka layak mendapat pelepasan cukai pendapatan maksimum sebanyak RM10,000 untuk rawatan penyakit serius atau tidak boleh sembuh seperti Parkinson, HIV, barah, leukemia dan rawatan kesuburan. Pastikan anda menyimpan resit dan laporan perubatan sebagai bukti tuntutan.
Vaksinasi, Pemeriksaan Kesihatan dan Ujian COVID-19
Pelepasan maksimum RM1,000 diberikan kepada individu, pasangan dan anak untuk perkara berikut:
- Vaksinasi
- Pemeriksaan kesihatan penuh
- Ujian pengesanan COVID-19 termasuk pembelian kit ujian kendiri
- Pemeriksaan dan rundingan kesihatan mental
Program Intervensi Awal untuk Anak Kurang Upaya
Ibu bapa yang mempunyai anak berumur 18 tahun dan ke bawah boleh menuntut pelepasan maksimum RM4,000 untuk:
- Penilaian diagnosis kurang upaya pembelajaran
- Program intervensi awal atau rawatan pemulihan kurang upaya pembelajaran
Perlu diingatkan bahawa pelepasan RM1,000 dan RM4,000 yang dinyatakan di atas adalah sebahagian daripada jumlah keseluruhan pelepasan RM10,000 untuk perbelanjaan dan pemeriksaan kesihatan.
| Perbelanjaan Perubatan | Jumlah Pelepasan |
|---|---|
| Rawatan penyakit serius & kesuburan | RM10,000 |
| Vaksinasi, pemeriksaan kesihatan, ujian COVID-19 | RM1,000 |
| Program intervensi awal anak kurang upaya (bawah 18 thn) | RM4,000 |
6. Pelepasan Gaya Hidup yang Perlu Anda Tahu
Kerajaan turut menyediakan pelepasan cukai untuk perbelanjaan gaya hidup yang meliputi pembelian buku, langganan internet, keahlian gimnasium dan pembelian peralatan sukan. Ini bertujuan untuk menggalakkan pembelajaran sepanjang hayat dan gaya hidup sihat dalam kalangan rakyat Malaysia.
Pelepasan Asas Gaya Hidup
Anda layak mendapat pelepasan maksimum RM2,500 untuk pembelian perkara berikut untuk diri sendiri, pasangan atau anak:
- Buku, jurnal, majalah, surat khabar dan penerbitan seumpamanya (tidak termasuk bahan bacaan yang diharamkan)
- Komputer peribadi, telefon pintar atau tablet (bukan untuk kegunaan perniagaan)
- Peralatan sukan untuk aktiviti yang diluluskan di bawah Akta Pembangunan Sukan 1997
- Yuran keahlian gimnasium
- Langganan internet bulanan atas nama sendiri
Pelepasan Tambahan untuk Sukan
Pelepasan tambahan RM500 diberikan untuk perbelanjaan berikut bagi diri sendiri, pasangan atau anak:
- Bayaran sewa atau yuran kemasukan ke fasiliti sukan
- Pembelian peralatan sukan untuk aktiviti yang diluluskan di bawah Akta Pembangunan Sukan 1997
- Yuran pendaftaran untuk pertandingan sukan anjuran penganjur yang diiktiraf oleh Pesuruhjaya Sukan
| Perbelanjaan Gaya Hidup | Jumlah Pelepasan |
|---|---|
| Buku, majalah, komputer, telefon, tablet, peralatan sukan, gimnasium | RM2,500 |
| Sewa fasiliti sukan, peralatan sukan, yuran pertandingan sukan | RM500 |
7. Pelepasan Cukai untuk Simpanan dan Pelaburan Masa Hadapan
Kerajaan menyediakan pelbagai insentif cukai untuk menggalakkan rakyat Malaysia merancang dan melabur untuk masa hadapan. Ini termasuk pelepasan cukai untuk caruman Skim Simpanan Pendidikan Nasional (SSPN) dan Program Persaraan Swasta (PRS).
Pelepasan Cukai untuk SSPN
Pencarum SSPN boleh menikmati pelepasan cukai sehingga RM8,000 setahun untuk kedua-dua akaun SSPN-i dan SSPN-i Plus berdasarkan jumlah tabungan bersih. Tabungan bersih dikira dengan menolak jumlah pengeluaran daripada jumlah simpanan dalam tahun semasa.
Pelepasan Cukai untuk PRS
Program Persaraan Swasta (PRS) membolehkan anda mengawal dan meningkatkan dana persaraan sebagai pelengkap kepada simpanan KWSP. Individu yang menyertai PRS layak mendapat pelepasan cukai sehingga RM3,000 setahun. Majikan pula diberi potongan cukai ke atas caruman PRS pekerja yang melebihi kadar mandatori sehingga 19% daripada gaji pekerja.
| Simpanan / Pelaburan | Jumlah Pelepasan |
|---|---|
| SSPN | RM8,000 |
| PRS | RM3,000 |
8. Tip Tambahan untuk Memaksimumkan Pelepasan Cukai Pendapatan Anda
Selain pelepasan cukai yang dinyatakan di atas, terdapat beberapa tip tambahan yang boleh anda manfaatkan untuk mengurangkan cukai pendapatan:
Derma kepada Badan Kebajikan dan Sukan
Derma kepada badan kebajikan, badan sukan atau projek yang diluluskan oleh kerajaan layak mendapat pelepasan cukai sehingga 10% daripada pendapatan bercukai anda. Pastikan anda mendapatkan resit rasmi sebagai bukti derma.
Yuran Badan Profesional
Yuran keahlian yang dibayar kepada badan profesional seperti dalam bidang perubatan dan perundangan juga melayakkan pelepasan cukai. Sila semak dengan badan profesional masing-masing untuk maklumat lanjut.
Rebat Cukai untuk Pendapatan Bercukai Rendah
Individu yang mempunyai pendapatan bercukai kurang daripada RM35,000 setahun layak mendapat rebat cukai seperti berikut:
- RM800 untuk suami/isteri yang dinilai secara berasingan
- RM800 untuk suami dan isteri yang dinilai secara bersama
Rebat cukai berbeza dengan pelepasan cukai kerana ia mengurangkan jumlah cukai yang perlu dibayar, bukannya pendapatan bercukai.
Kesimpulan
Sebagai rakyat Malaysia yang bertanggungjawab, kita harus memahami hak dan kewajipan dalam membayar cukai pendapatan. Dengan merancang dan memanfaatkan pelbagai pelepasan cukai yang disediakan oleh kerajaan, kita boleh mengurangkan beban cukai dan memaksimumkan pulangan untuk diri sendiri dan keluarga.
Pelepasan cukai ini meliputi pelbagai aspek kehidupan seperti kesihatan, pendidikan, gaya hidup dan persaraan. Ia juga mengambil kira keperluan khas seperti perbelanjaan perubatan untuk penyakit serius dan sokongan untuk individu kurang upaya.
Semasa mengisi borang e-Filing atau borang BE, pastikan anda menyemak semula senarai pelepasan cukai yang layak dituntut. Sentiasa simpan resit, invois dan dokumen sokongan sebagai bukti perbelanjaan. Sekiranya anda mempunyai sebarang kemusykilan, sila dapatkan nasihat daripada ejen cukai bertauliah atau hubungi pejabat LHDN yang berdekatan.
Dengan pengurusan cukai yang bijak, kita bukan sahaja dapat menjimatkan wang, malah turut menyumbang kepada pembangunan negara demi masa depan yang lebih cerah untuk semua. Semoga panduan ini dapat membantu anda merancang percukaian dengan lebih berkesan.
